Biszon fryzyjski
Cechy fizyczne
Wysokość w kłębie: 24-29 cm.
Masa ciała: 3-6 kg.
Długość życia: 14-16 lat. Najstarszy przedstawiciel tej rasy w chwili śmierci miał 21 lat.
Zachowanie
Są to psy przyjazne i towarzyskie. Jednak osobniki nieśmiałe, zaniepokojone lub pozostawione przez dłuższy czas w odosobnieniu mogą mieć skłonność do kąsania. Nie zaleca się hodowania psów, których zachowanie odstępuje od typowego dla tej rasy. Zaniepokojone biszony głośno szczekają, jednak nie nadają się na psy stróżujące. Wymagają bliskiego kontaktu z człowiekiem. Nie stwarzają problemów podczas tresury, ale nie są łatwe do wytrenowania. Dobrze nadają się do życia w mieście i chociaż mają żywy temperament, ich wymagania dotyczące aktywności fizycznej są średnie.
Choroby dziedziczne
Dysplazja stawów biodrowych i choroba Legga-Calvego- Perthesa: Wielogenowa, dziedziczna, zwyrodnieniowa choroba stawów biodrowych, przebiegająca z zapaleniem stawu.
Zwichnięcie rzepki: Wielogenowa, dziedziczna, wrodzona wiotkość więzadeł rzepki, prowadząca do jej zwichnięcia, kulawizny, a w dalszej kolejności do choroby zwyrodnieniowej stawów. Jeżeli pojawią się objawy kliniczne, chorobę leczy się chirurgicznie. Prawdopodobieństwo wystąpienia u biszonów zwichnięcia rzepki jest 4,8 razy większe niż u innych ras.
Zaćma: U biszonów zaćma jest dziedziczona autosomalnie re- cesywnie. Rozwija się u zwierząt w wieku 1,5-13,5 roku. Szczyt zachorowań przypada na wiek 3 lat. U omawianej rasy najczęściej występuje tylna zaćma korowa, której pierwsze objawy to punktowate zmętnienia. Wyniki jednego z badań wskazują, iż prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u biszonów fryzyjskich jest 5,2 razy większe niż u innych ras, zaś według Dorna 1,41 razy większe. Zaćmę stwierdza się 11,45% biszonów. U chorych psów może dojść do odklejenia siatkówki oraz rozwinąć się jaskra. 10!
Przetrwały przewód tętniczy (patent ductus arteriosus, PDA):Wielogenowa, dziedziczna, wrodzona choroba serca; po porodzie naczynia płodowe pozostają drożne, w wyniku czego krew utlenowana miesza się z nieutlenowaną. Psy z tym zaburzeniem są skarłowaciałe; podczas osłuchiwania ich serca stwierdza się głośne szmery. Obecność przetrwałego przewodu tętniczego rozpoznawana jest na podstawie wyników doplerowskiego badania ultrasonograficznego serca. Chorobę leczy się chirurgicznie.
Dysplazja stawów łokciowych: Wielogenowa, dziedziczna nieprawidłowość, przebiegająca z zapaleniem stawów łokciowych.
Skłonność do innych chorób
Wzmożone wydzielanie łez: Prawdopodobieństwo wystąpienia tego zaburzenia u biszonów fryzyjskich jest 171,11 razy większe niż u innych ras. Często towarzyszy takim nieprawidłowościom, jak: entropium, rzęsy ektopowe, niedrożne kanaliki łzowe, alergie.
Alergiczne zapalenie skóry (atopia): Nadwrażliwość na alergeny wziewne lub pokarmowe, objawiająca się świądem i uszkodzeniem skóry na skutek jej drapania. U biszonów fryzyjskich choroba stwierdzana jest częściej niż u innych ras.
Wnętrostwo (kryptorchizm, zatrzymanie jądra w jamie brzusznej): Może być jedno- lub obustronne. Jest to zaburzenie o nieznanym sposobie dziedziczenia.
Kamienie moczowe: Rasa ta ma większą skłonność do tworzenia się kamieni struwitowych, szczawianowych oraz cystyno wy ch (przy cystynurii).
Przepuklina pępkowa: Wrodzone zaburzenie, polegające na niezarośnięciu ściany jamy brzusznej w miejscu przyłączenia pępowiny.
Dwurzędowość rzęs (distichiasis, distichia): Wada rozwojowa; przy wewnętrznej krawędzi wolnego brzegu powiek znajduje się dodatkowy rząd rzęs, podrażniający rogówkę i spojówki. Może prowadzić wtórnie do owrzodzeń rogówki.
Dystrofia rogówki: U biszonów fryzyjskich rozwija się dystro- fia nabłonka lub zrębu rogówki, średnio w wieku 2 lat. Objawia się zmętnieniem powierzchni rogówki. Nieznany jest sposób dziedziczenia tej nieprawidłowości.
Dyskineza rzęsek: Dziedziczna nieprawidłowość, dotycząca budowy i czynności rzęsek. Jest przyczyną przewlekłych, wtórnych zakażeń na skutek upośledzonego oczyszczania dróg oddechowych oraz niepłodności w wyniku obniżenia ruchomości plemników. Nieznany jest sposób dziedziczenia tej nieprawidłowości.
Przetrwała błona źreniczna (persistent pupillary membranę, PPM): Wada wrodzona; oko zawiera przetrwałe elementy płodowej błony źrenicznej w postaci pasm tkanki, przechodzących nad otworem źrenicznym i przyczepiających się do tęczówki, rogówki i soczewki, lub w postaci pochewki otaczającej tkanki oka. Ostatnie z trzech wymienionych powodują zaburzenia widzenia i są podstawą do wykluczenia psów z hodowli.
Niedoczynność tarczycy: Dziedziczne zapalenie tarczycy о podłożu autoimmunologicznym.
Pierwotna jaskra: Zaburzenia dotyczące narządu wzroku; dochodzi do wzrostu ciśnienia śródgałkowego i wtórnej ślepoty na skutek uszkodzenia siatkówki. Rozpoznania dokonuje się na podstawie wyników badania tonometrycznego oraz gonioskopii.
Zespolenie wrotno-układowe (portosystemic shunt, PSS, liver shunt): Wrodzone, patologiczne połączenie między żyłą wrotną a żyłami układowymi. Ze względu na jego lokalizację rozróżnia się zespolenie zewnątrz- i wewnątrzwątrobowe. Następstwem zespolenia wrotno-układowego jest karłowatość i nieprawidłowe zachowanie; mogą wystąpić drgawki. Opisano przypadki świądu u psów z zespoleniem, ustępującego po chirurgicznej korekcji tego zaburzenia. W jednym z badań wykazano większą skłonność biszonów do opisywanej nieprawidłowości w porównaniu z innymi rasami.
Niedokrwistość autohemolityczna (AIHA): Krwinki czerwone są niszczone przez własne przeciwciała. Leczenie polega na podawaniu leków immunosupresyjnych. Samice są bardziej narażone na wystąpienie choroby. Według wyników jednego z badań prawdopodobieństwo pojawienia się tego zaburzenia u biszonów fryzyjskich jest 5,3 razy większe niż u innych ras.
Cukrzyca: Rozwija się jako następstwo obniżonej produkcji insuliny przez trzustkę. Leczenie obejmuje iniekcje insuliny i stosowanie odpowiedniej diety. Istotne jest stałe kontrolowanie poziomu glukozy we krwi. Według Dorna prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u biszonów fryzyjskich jest 3,24 razy większe niż u innych ras.
Dyskineza ruchowa: Rzadko stwierdzana nieprawidłowość, objawiająca się mimowolnymi skurczami mięśni szkieletowych przy zachowanej świadomości zwierząt, podobnie jak w proksymalnej dystonicznej choreoatetozie. Od częściowych drgawek dyskineza różni się charakterem napadów, brakiem stanu przedpadaczkowego, brakiem objawów ze strony układu współczulnego oraz tym, że choroba w różnym stopniu może objąć kilka kończyn, bez uogólnienia drgawek oraz utraty świadomości.
U biszonów fryzyjskich odnotowano także: brachygnatyzm, głuchotę, entropium, niedobór czynnika IX krzepnięcia krwi, prognatyzm, postępujący zanik siatkówki, dysplazję siatkówki, zespól drżeniowy, defekt przegrody międzykomorowej oraz chorobę von Willebranda ” .
Dziękuję za informacje 