Czwarty wykład - Pierwsza pomoc dla zwierząt
Jak rozpoznać chorobę zwierzaka
Choroba to stan fizjologiczny w którym doszło do zmiany funkcjonowania organizmu.
Nasze zwierzaki też często chorują, ale nie mogą nam o tym powiedzieć. Każde ze zwierząt choruje inaczej, ale są takie objawy, które zawsze powinny nas zaniepokoić i skłonić obserwacji naszego pupila. Niektóre z wymienionych poniżej objawów mogą wystąpić w innych niż choroba sytuacjach. Dlatego też zaleca się 24 godzinną obserwację, której nie podlegają opuchlizna oraz objawy udaru.
Do objawów tych należą:
- Brak apetytu
- Zmiany w zachowaniu
- Nieprawidłowe stolce
- Wymioty
- Kulawizna
- Wypływy z oczu, pyska, uszu
- Wygryzanie, wylizywanie, wydrapywanie piór i sierści
Brak apetytu może wystąpić w czasie upałów lub w momencie gdy zwierze jest pobudzone zabawą . Na brak apetytu zalecana jest cierpliwość zwierzę nie musi jeść codziennie i wszystkiego co ma w misce. Można spróbować podać mu ulubiony przysmak w małej ilości. Ważne jest jednak żeby nasz pupil pił. Głodówka pupila nie powinna trwać więcej niż 24 godziny.
Nieprawidłowe stolce mogą wystąpić przy zmianie pokarmu lub zjedzenie przez zwierzę jakiegoś bezpiecznego smakołyku w dużej ilości.W przypadku luźnego stolca czyli biegunki zazwyczaj wystarczy jednodniowa głodówka i dostęp do świeżej wody.W przypadku zatwardzenia czyli braku stolca można zwierzakowi podać troszkę oleju rzepakowego i więcej karmy mokrej.
Podobnie jak nieprawidłowe stolce wymioty mogą być spowodowane zmianą karmy, jej nadmiarem lub u kotów usuwaniem z układu pokarmowego kłaczków.Tak samo jak w przypadku biegunek zalecana jest głodówka 24 godzinna . Jednak jeśli podejrzewamy, że zwierzę połknęło leki, trującą roślinę lub inny niebezpieczny produkt należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza weterynarii.
Na nadmiar energii najlepszy jest spacer lub dobra zabawa w domu.
Osowiałe śpiące zwierzę należy zostawić w spokoju, nie zmuszaj go do zabawy czy spaceru niech odpocznie, jeśli się łasi pogłaszcz i przytul a jeśli ucieka pozwól odpocząć mu w przytulnym miejscu.
Zwierzę nerwowe chodzące z miejsca na miejsce spróbuj zająć zabawą lub pieszczotami.
Kulawizna również może mieć niegroźną przyczynę taką jak przyczepienie się do łapki patyka lub kulki śniegowej a także zahaczenie gdzieś pazurkiem. Kulawiznę może również powodować nadmiar ruchu u bardzo młodych i starszych zwierząt. Przy występującej kulawiźnie zalecana jest obserwacja i możliwie największe ograniczenie ruchu zwierząt. Powinno się dokładnie, ale delikatnie obejrzeć i omacać kończynę.
Wypływy z oczu i nosa występują jako naturalna metoda ich czyszczenia. Ślinienie się to także naturalny proces. W uszach natomiast występuje naturalna woskowina. Wszelkie odstępstwa od normy czyli zmieniony kolor, dziwny zapach oraz zwiększona ilość wydzielin powinny nas zaniepokoić i jak w przypadku innych objawów należy po obserwacji zgłosić się do lekarza weterynarii.
Opuchlizna jest uważana za potencjalnie groźną w każdym przypadku niezależnie od miejsca wystąpienia i jak najszybciej zgłoście się do lekarza weterynarii.
Pamiętaj jeśli zauważyłeś któryś z wcześniej wymienionych objawów zgłoś to rodzicom i obserwujcie zwierzaka nie dłużej niż jeden dzień, jeśli nie ustąpiły zgłoście się do lekarza weterynarii.
Wygryzanie, wylizywanie i wyskubywanie obszarów ciała może sygnalizować dwa problemy, a mianowicie dermatologiczny o zróżnicowanym podłożu oraz problem choroby wewnętrznej np. guzy nadnerczy. W przypadku nadmiernego zainteresowania zwierzaka jakąś częścią ciała należy zgłosić się do lekarza, bez kąpania zwierzaka gdyż kąpiel może uniemożliwić badanie dermatologiczne.
Na każdą wizytę warto przygotować listę informacji, które ułatwią diagnozę:
Rodzaj karmy i dodatków, środki stosowane na sierść( przeciwkleszczowe), czy zmieniano proszki, podłoża, klatki itp..
Należy również posiadać wyniki poprzednich badań oraz ewentualną listę przyjmowanych lekarstw.
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach
Szybkość i fachowość udzielenia pierwszej pomocy decyduje o szansach pacjenta na przeżycie. Zanim jednak zdecydujemy się pomóc, musimy być pewni, że nie ryzykujemy własnym życiem bądź zdrowiem. Zwierzę będące w szoku może zachowywać się agresywnie lub uciekać w popłochu pogłębiając własne obrażenia. Jeżeli pies nie pozwala sobie na udzielenie pomocy lub nie jesteśmy w stanie pomóc mu fachowo, proponuję wezwać weterynaryjną pomoc wyjazdową lub w przypadku braku właściciela, schronisko dla bezdomnych zwierząt.
Udar cieplny
Na udar cieplny składa się szereg zaburzeń wynikających z niewydolności krążeniowo -oddechowej. Szczególnie niebezpieczne jest przegrzanie głowy prowadzące do obrzęku opon mózgowych poprzez ich przekrwienie i w następstwie tego spowodowanie stanu zapalnego.
Objawy udaru cieplnego:
- dyszenie,
- pysk otwarty, którym pies łapczywie chwyta powietrze,
- wyczerpanie,
- często pies nie jest w stanie się podnieść,
- ruchy niezborne, pobudzenie,
- dziąsła ciemnoczerwone,
W ciężkich przypadkach zwierzę jest nieprzytomne, ciężko oddycha, jest w stanie zapaści. W lżejszych, ma pianę na pysku, wysunięty język, trudności z oddychaniem, jest nadmiernie pobudzone albo osłabione i apatyczne. Wówczas niezwłocznie należy przystąpić do ratowania psa, by jak najszybciej ochłodzić jego ciało, polewając je obficie zimną wodą i przenosząc w zacienione miejsce. Należy też wytrzeć pianę z pyska psa.
Następnie robimy zimne okłady mokrym ręcznikiem lub kocem. Jeśli po ok. 10 minutach tych zabiegów zwierzę nie wykaże znacznej poprawy, powinniśmy jak najszybciej zwrócić się po pomoc do najbliższej dyżurującej lecznicy weterynaryjnej.
Pamiętaj:
- w czasie upałów nie zamykaj psa w zamkniętym samochodzie czy w innych słabo przewietrzanych pomieszczeniach,
- spraw by w upalne dni Twój pies miał stały dostęp do chłodnej, pitnej wody,
- zatroszcz się aby pies miał zacieniony teren do odpoczynku,
- na długie spacerki zabieraj ze sobą butelkę z wodą dla psa
-jeżeli pies nie jest w stanie samodzielnie pić, nie wolno „chlustać”, wlewać mu wodę do pyska.
Krwotok
Dezynfekujemy ranę i zakładamy opatrunek uciskowy na krwawiące miejsce z gazy, waty i bandaża lub jakiegokolwiek dostępnego materiału. Jeżeli nie można założyć opatrunku lub mimo to krwawienie nie ustaje, wówczas zakładamy opaskę uciskową na szerokość dłoni powyżej miejsca zranienia. Opaska może znajdować się na kończynie do 2 godzin. W tym czasie należy udać się do lekarza weterynarii.
- Krwotoki do jam ciała objawiają się powiększeniem obrysu brzucha i pogłębiającym się osłabieniem, bladością błon śluzowych i dusznością. Wymagają szybkiego dostarczenia pacjenta do lekarza weterynarii.
Odmrożenie
- Rozetrzeć w dłoniach odmrożone miejsce lub zrobić ciepły, ale nie gorący okład.
- Kontaktujemy się z lekarzem weterynarii.
Poparzenie
- Polewamy poparzone miejsce przez kilka do kilkunastu minut strumieniem chłodnej wody.
- Przekazujemy pacjenta pod opiekę lekarza weterynarii.
Pies przestaje oddychać
Pies przestaje oddychać, czyli nie widzimy ruchów klatki piersiowej i sinieje mu język
- Udrażniamy drogi oddechowe przez usunięcie ciał obcych, krwi lub wymiocin z jamy ustnej i gardła.
- Wyciągamy język, by pobudzić ośrodek oddechowy.
- Zamykamy jamę ustną, składamy dłoń w rurkę i przykładamy do otworów nosowych. Dmuchamy 2 razy długo 1,5-2 sekundy, wywołując przymusowy głęboki wdech. Jeżeli po 5-7 sekundach nie pojawi się spontaniczny oddech to zaczynamy prowadzić sztuczne oddychanie. Wykonuje się je jak powyżej w tempie 10-20 razy na minutę. Proszę pamiętać, że psy małych ras mają dużo mniejszą pojemność płuc niż człowiek i wdmuchiwanie zbyt dużej ilości powietrza może spowodować uszkodzenie pęcherzyków płucnych. Odpowiednia ilość to taka, która powoduje fizjologiczne uniesienie klatki piersiowej.
- Pilnie kontaktujemy się z lekarzem weterynarii.
W czasie spacerków lub baraszkowania w ogrodzie nasze psy mogą w każdej chwili stać się obiektem ugryzień bądź użądleń owadów, pająków, czy ulec poparzeniu rośliną, na którą jest uczulony
Objawy:
- skowyt spowodowany nagłym bólem,
- gwałtowne puchnięcie lub pręgi na pysku, łapach, zaczerwienienie
- pies w panice gryzie, liże, drapie bolące miejsce
Nasza pomoc:
- dokładnie oglądamy obolałe miejsce by w razie możliwości ustalić przyczynę bólu,
- jeśli ugryzła pszczoła, usuń żądło i zrób zimny okład by złagodzić ból (z oczyszczonej sody)
- jeśli ugryzł psa pająk, ustal, w razie możliwości odnalezienia go, czy był jadowity, wówczas zabierz psa do weterynarza
- gdy opuchnięcie jest rozległe a pies bardzo cierpi, jest w stanie wstrząsu, udaj się do weterynarza,
- w przypadku pokąsania psa przez żmiję, niezwłocznie zakładamy opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia a gdy to możliwe, miejsce ukąszenia okładamy lodem lub jakimkolwiek zimnym okładam; wizyta u lekarza weterynarii powinna nastąpić niezwłocznie, ponieważ pies wymaga podania surowicy oraz leków wspomagających i prawidłowego opatrzenia miejsca pokąsania.
Nasze zachowanie musi być opanowane, nerwy w niczym nie pomogą a na pewno zaszkodzą. Starajmy się nie wpadać w panikę, tylko rzeczowo myśleć i działać aby ratować naszego psiaka