Żywienie szynszyli
Szynszyle są coraz bardziej popularnymi zwierzętami domowymi ze względu na ich przyjacielskie usposobienie oraz ładny wygląd. W naturze żyją w miejscach ubogich w roślinność, porośniętych głównie trawą, w rejonach górskich Ameryki Południowej(Peru, Argentyna, Boliwia, Chile), więc dieta szynszyli jest bogata we włókno i uboga w składniki pokarmowe.
Szynszyle mają przewód pokarmowy bardzo dobrze przystosowany do pokarmu bogatego w włókno, znajdującego się w środowisku naturalnym tych zwierząt. Zwierzęta te podobnie jak świnki morskie są cekotrofami tzn. wyjadają kał pochodzący z jelita ślepego. Chcąc zapewnić naszym podopiecznym dobre warunki bytu powinniśmy możliwie odtworzyć ich naturalne środowisko w naszym domu. Jednym z elementów ich życia codziennego jest żywienie, które odgrywa ogromną rolę w utrzymaniu zdrowia szynszyli.
Dorosły szynszyl przeciętnie spożywa 5 ,5 (3-6) g s.m/ 100g m.c dziennie. Czas karmienia powinien być dostosowany do aktywności szynszyli, tj. pokarm należy podawać dwa razy dziennie, późnym wieczorem i wcześnie rano. Ważne jest żeby nie wydłużac przerw pomiędzy karmieniami,gdyż u niektórych osobników mogą wystąpić drgawki lub żucie sierści.
GRANULATY I SIANO
Wymagana zawartość składników pokarmowych to : białko 15%, węglowodany 35 %, tłuszcz 2-4%, włókno 30 %, minerały 6%, a wilgotnośc 10%. Na rynku dostępne są różnego rodzaju granulaty, których skład jest zbliżony do wymagań żywieniowych szynszyli, ich główne składniki to rozdrobnione siano i lucerna, zboża otęrby melasa i inne.Należy wybierać produkty przeznaczone dla tego gatunku, ale można alternatywnie stosować karmy dla królików i świnek morskich, jednak należy pamiętać, że cząstki tych granulatów są drobniejsze i szynszylom trudniej jest je zjadać. Gotowe karmy zawierają zbyt małą ilość włókna ( około 7,5%) dlatego podstawą dobrej diety powinno być zapewnienie dobrej jakości świeżego siana (niezdrewaniałe, suche), podawanego bez ograniczeń, stale przez cały rok. Za najbardziej wartościowe, uważa się siano zawierające trawy takiej jak tymotka, kostrzewa, koniczyna, lucerna, czy kupówka. Siano z lucerny zawiera około 14 % białka i jest dostępne w postaci kostek lub sprasowanych bloków, podawanie siana w takiej formie, ponieważ bardzo korzystnie wpływa na ścieranie się zębów u szynszyli, które mają otwarty kanał korzeniowy i rosną przez całe życie. Siekacze rosną 1,5-2,5 mm w ciągu tygodnia.
WODA
Szynszyle pobierają wodę pośrednio z karmą oraz bezpośrednio z poidełke lub miseczek, które powinny być czyste, a woda regularnie wymieniana. Dziennie zapotrzebowanie na wodę waha się w zależności od wieku i składu karmy, wynosi ono 2-12ml/kg masy ciała.
SMAKOŁYKI
Na rynku dostępne są różne smakołyki dla szynszyli. Nie powinny one stanowić więcej niż 10% całej dawki pokarmowej. Szynszyle chętnie zjadają suszone owoce, natomiast swieże owoce (np. jabłka) i zielonki należy racjonalnie dawkować. Wyznacznikiem właściwej ilości świeżych dodatków jest wygląd grudek kału, fizjologicznie są kruche, suche bez nalotu, kształtem przypominają ziarno ryżu długości około 10mm. Jako smakołyki mogą też służyć niesiarkowane rodzynki. Nie należy podawać owoców słodzonych lub z dodatkiem miodu, a także czekolady i produktów zawierających sól lub tłuszczu.
Nienasycone kwasy tłuszczowe (kwas linolowy i arachidonowy) Szynszyle nie mają zdolności do syntetyzowania tych kwasów, więc ich dodatek w diecie jest niezbędny do utrzymania prawidłowego wzrostu sierści i zachowania zdrowej skóry. Diety niedoborowe powodują owrzodzenia skóry, zahamowanie wzrostu włosa i pogorszenie jego jakości oraz miejscowe wyłysienia. W celu poprawienia stanu zdrowia skóry i polepszenia okrywy włosowej należy wzbogacić dietę o nienasycone kwasy tłuszczowe np. podając olej z wiesiołka (5-10mg/dzień). Gdy zmiany skórne spowodowane niedoborami są zaawansowane i występują owrzodzenia można miejscowo stosować olej linolowy.
Witamina A
Witamina A jest potrzebna do zachowania zdrowych oczu, skóry i futra, a także prawidłowej funkcji układu rozrodczego. Objawami niedoborów witaminy A są schorzenia oczu, matowa okrywa włosowa oraz zaburzenia rozrodu (ronienia, resorpcje, słabe mioty). Wiele szynszyli nie ma zdolności do syntezy witaminy A z jej prekursora karotenu, dlatego mogą potrzebować jej uzupełnienia jej zawartości w karmie. Karmy granulowane zwykle zawierają wystarczającą ilość witaminy A, ale nie należy podawać karmy otwartej, stojącej dłuższy czas. Naturalnym źródłem witaminy A są oleje roślinne. Nie należy natomiast podawać tranu, który ulega szybkiemu rozkładowi i zaburza wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Witamina D, wapń i fosfor
Są to związki odpowiadające za prawidłową mineralizację kości i zębów. Witamina D powstaje w skórze pod wpływem ekspozycji na światło, a także jest dostarczana z pożywieniem. Nieprawidłowy stosunek wapnia i fosforu może prowadzić do osłabienia mięśni, szkieletu, skurczy tonicznych, zwłaszcza u ciężarnych samic oraz osobników w trakcie wzrostu.
Autorzy: Marta Wójcik i Anna Skibińska