Najnowsze standardy żywienia psów z Osteoarthritis
Osteoarthritis (OA) jest jedną z najczęściej występujących chorób układu mięśniowo-szkieletowego. Charakteryzuje się degradacją chrząstki stawowej, powstawaniem wyrośli kostnych i zmianami w obrębie błony maziowej, co w efekcie prowadzi do sztywności stawów, kulawizny i bólu.
.jpg "Osteoarthritis u psów")
Około 45% psów ras dużych jest genetycznie predysponowanych do wystąpienia OA. Czynnikami towarzyszącymi są wiek, otyłość, niedobór ruchu oraz zbyt wysiłkowy trening. Zastosowanie wielopostaciowego podejścia tj. terapeutyczne żywienie, niwelacja otyłości, leki przeciwbólowe, odpowiednia suplementacja i rehabilitacja prowadzi do uzyskania najlepszych efektów. Wprowadzenie odpowiednio zbilansowanej diety weterynaryjnej ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego i bólu, spowolnienie degradacji i odnowę chrząstki stawowej oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała psa. Najważniejszymi składowymi tej diety są:
Kwasy omega-3
Redukują produkcję prozapalnych mediatorów przez, co skracają czas trwania procesu zapalnego i przyspieszają powrót do homeostazy. Z przeprowadzonych badań wynika, iż u zwierząt suplementowanych EPA zwiększył się zakres ruchomości stawów, doszło do redukcji bólu i kulawizny. Psy z OA powinny przyjmować 3,5 - 4 % DM wszystkich kwasów tłuszczonych, w tym 0,4 - 1,1% DM EPA.
Kolagen typu II
Jedna z podstawowych tkanek łącznych w organizmie zapewniająca elastyczność i stabilność stawów. Najnowsze analizy ujawniły, iż kolagen typu II (UC-II) znacznie redukuje ból związany z OA. Grupie zwierząt podawano 10 mg UC-II, maksymalną poprawę uzyskano w 150 dniu. Stosując UC-II w połączeniu z GLU i CHO nie uzyskano lepszych wyników.
Siarczan chondroityny i chlorowodorek glukozaminy
Prowadzą do zwiększenia syntezy glikozaminoglikanów i zmniejszenia uszkodzeń substancji międzykomórkowej chrząstki. Obecnie uważa się, iż najkorzystniej podawać jest 25-50 mg glukozaminy/kg masy ciała/dzień i 15-40 mg /kg masy ciała/dzień.
L-karnityna
Stanowi ważny element żywienia psów otyłych. Bierze udział w procesach związanych z metabolizmem tłuszczy i produkcji energii, pośredniczy ona w przejściu kwasów tłuszczowych wielonasyconych do mitochondriów. Reakcja ta promuje oksydację kwasów tłuszczowych jako źródło energii. Suplementacja L-karnityną u psów otyłych prowadzi do redukcji tkanki tłuszczowej i zwiększenia suchej masy mięśniowej. Są to procesy pożądane, gdyż beztłuszczowa tkanka mięśniowa zużywa więcej kalorii niż tkanka tłuszczowa. Ze względu na fakt, iż u wielu pacjentów z osteoarthritis konieczna jest redukcja a następnie utrzymanie prawidłowej wagi po jej osiągnięciu, dieta weterynaryjna powinna zawierać 300 mg L-karnityny/kg DM.
Antyoksydanty
(2).jpg "Antyoksydanty")
Wolne rodniki implikują starzenie się chrząstki stawowej i patogenezę OA. Nadmierne procesy oksydacyjne w chondrocytach mają szkodliwy wpływ na macierz, co może być istotne w charakterystycznej dla OA degradacji macierzy.
Wit. E
Główny rozpuszczalny w tłuszczach antyoksydant obecny w osoczu, erytrocytach i tkankach. Chroni kwasy tłuszczowe wielonasycone błon komórkowych przed oksydacją. Badania wykazały, iż wyższy niż zalecany poziom wit. E jest korzystny w wielu procesach biologicznych. Dla poprawy wydajności procesów antyoksydacyjny zalecana jest dawka 400 IU/kg DM.
Wit. C
Odnawia utlenioną wit.E , glutation i flawonoidy. Elminuje wolne rodniki zarówno wewnątrz i zewnątrzkomórkowe. Zapewnia przejście metali w zredukowaną formę. Może elminować wolne rodniki pośredniczące w procesach rakotwórczych. Pomimo faktu, że psy syntetyzują wystarczającą ilość wit.C aby zaspokoić minimalne zapotrzebowanie, badania in vitro dowodzą, iż posiadają one od 1/4 do 1/10 zdolności syntetyzowania w porównaniu do innych ssaków. W celu poprawy procesów antyoksydacyjnych, i w połączeniu z dawką wit.E jw. karma powinna zawierać co najmniej 100 mg witaminy C/kg DM.
Selen
Minimalna dawka wynosi 0,13 mg/kg DM, jednakże badania na ludziach i zwierzętach wykazały, iż działa przeciwrakotwórczo w dawce pięcio- do dziesięciokrotnej. Zatem pożądany zakres wynosi 05,-1,3 mg kg DM.
Wiek jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia OA, ale również chorób nerek i serca. Dlatego też należy rozpatrzeć zawartość innych substancji w karmie. Fosfor i sód są kluczowe w spowolnieniu procesów chorobowych nerek i serca. Dawka fosforu dla psów starszych powinna wynosić 0,3-0,7% DM natomiast sodu 0,2-0,4% DM.
Odpowiednia waga stanowi priorytet. Około 75% psów z OA jest otyłe, co ze względu na towarzyszący ból powoduje istotne obniżenie komfortu życia. Po jej osiągnięciu należy wprowadzić docelową dietę dla psów ze zwyrodnieniami stawów. Przeprowadzone badania wykazały znaczną poprawę po 4-6 tygodniach od wprowadzenia diety weterynaryjnej.