Kamica moczowa
Kamica moczowa to schorzenia polegające na tworzeniu się kamieni moczowych w pęcherzu moczowym (najczęściej), w nerkach lub w innych częściach układu moczowego.
Jest to schorzenie występujące stosunkowo często, które nieleczone może nawet doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Kamienie moczowe różnią się od siebie składem mineralnym, który determinuje metodę leczenia. Obserwowane objawy kliniczne towarzyszące kamicy moczowej uzależnione są od umiejscowienia kamieni, od ich rodzaju a także od występowania pierwotnych lub predysponujących zaburzeń. Kamica moczowa to schorzenie spotykane głównie u dorosłych zwierząt. U kotów, rzadko spotykana jest u osobników w wieku poniżej roku, przy czym najczęściej rozpoznawana jest u kotów w wieku 2 do 6 lat. W przypadku psów chorobę najczęściej rozpoznaje się u osobników w wieku około 7 lat. Wiek pojawienia się objawów związany jest także z rodzajem kamieni.
Kamica spotykana jest zarówno u osobników płci żeńskiej, jak i męskiej, przy czym tu także obserwuje się związek z rodzajem kamieni (np. u kotek częściej niż u kocurów występują kamienie struwitowe). Istnieją także predyspozycje rasowe do rozwoju kamicy, zarówno wśród psów, jak i kotów, jak i różne czynniki, które mogą sprzyjać powstawaniu kamieni (np. otyłość, mało aktywny tryb życia, zbyt mała ilość wypijanej wody, itd.).
W zależności od lokalizacji, kamicę można podzielić na:
kamicę pęcherza moczowego- najczęściej spotykaną u psów i kotów
kamicę cewkową- gdy kamienie lokalizują się w cewce moczowej
kamicę moczowodową
kamicę nerkową.
Objawy:
Najczęstszym miejscem występowania kamieni u psów i kotów jest pęcherz moczowy. W takim przypadku do objawów klinicznych zalicza się trudności w oddawaniu moczu, obecność krwi w moczu (krwiomocz), częste oddawanie moczu, oddawanie moczu w nietypowych miejscach (np. u kotów poza kuwetą), wylizywanie okolicy cewki moczowej a także nieprawidłowe zachowania podczas oddawania moczu (napinanie się, intensywna wokalizacja, długie pozostawanie w pozycji do oddawania moczu, itp.).
W przypadku umiejscowienia się kamienia w cewce moczowej objawy mogą być podobne, a dodatkowo może występować krwawienie kroplami z napletka lub sromu niezależnie od oddawania moczu. W przypadku niedrożności cewki mogą występować nieskuteczne próby oddawania moczu, ospałość, brak apetytu, wymioty, powiększenie obrysu jamy brzusznej lub/ i bolesność.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie kamicy lekarz opiera na podstawie informacji uzyskanych w wywiadzie (np. wcześniejsze epizody kamicy, objawy obserwowane przez właściciela), badania klinicznego, wyników badań laboratoryjnych (badanie morfologiczne i biochemiczne krwi, badanie ogólne moczu) oraz wynikach badań dodatkowych. Wśród badań dodatkowych pomocnych w rozpoznaniu kamicy moczowej można wymienić badanie ultrasonograficzne oraz badanie radiologiczne (zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej lub cewki lub radiografia kontrastowa).
Ultrasonografia pozwala na wstępną ocenę występowania kamieni, podczas gdy radiografia jest pomocna w rozpoznaniu rodzaju, wielkości i kształtu kamieni moczowych.
Inną metodą pomocną w rozpoznaniu kamicy/ niedrożności jest cewnikowanie cewki moczowej. Podczas wprowadzania cewnika do cewki lekarz może wyczuć chrzęszczenie podczas przesuwania cewnika obok drobnych kamieni; większe kamienie mogą uniemożliwić dalsze wprowadzenie cewnika.
Rozpoznanie składu kamieni to istotny czynnik wpływający na możliwości leczenia i zapobiegania kamicy. Dlatego w miarę możliwości należy dążyć do rozpoznaniu składu mineralnego kamieni. Kamienie do badania można pozyskać metodami chirurgicznymi, podczas rutynowego oddawania moczu, podczas usuwania kamieni lub przy użyciu cewnika. Analiza kamieni może mieć charakter jakościowy lub ilościowy. Analizy jakościowej dokonuje zaledwie kilka laboratoriów. Pozwala ona na przybliżone określenie składu kamieni. Analiza ilościowa wykorzystuje bardziej skomplikowane techniki i dostarcza dokładniejszych informacji dotyczących budowy kamieni (z uwzględnieniem budowy poszczególnych elementów kamienia, tj jądra, ciała i skorupy kamienia). Często jednak brak jest możliwości bezpośredniej analizy kamienia. Wówczas lekarz wykorzystuje dane z opisu zwierzęcia, uwzględniające potencjalne predyspozycje rasowe (np. predyspozycja dalmatyńczyków do powstawania kamieni moczanowych), wiekowe oraz płciowe w połączeniu z wynikami uzyskanymi w badaniu radiologicznym oraz w badaniu ogólnym i bakteriologicznym moczu. Plan postępowania leczniczego i zapobiegawczego powinien być zawsze dostosowany do faktycznie tworzących się kamieni.
Kamienie w moczowodach lub w nerkach mogą powodować krwiomocz, bolesność jamy brzusznej, apatię, gorączkę, utratę apetytu oraz wymioty.
Dziękujemy za informacje 