Kamień nazębny
Choroba przyzębia jest jednym z najczęściej występujących problemów zdrowotnych
psów. Ocenia się ,że około 80% psów powyżej drugiego roku życia ma mniej lub bardziej
zaawansowaną chorobę przyzębia ,której główną przyczyną jest odkładanie się płytki i
kamienia nazębnego.
W początkowym okresie choroby na powierzchni zębów osadza się płytka nazębna
zbudowana z białek i bakterii , która z czasem ulega mineralizacji a co za tym idzie tworzy się
kamień nazębny .
Poza przykrym zapachem z jamy ustnej dochodzi do ropnych zapaleń , rozchwiania zębów ,
połączonych z brakiem apetytu i silną bolesnością .
Bakterie zawarte w płytce rozsiewane są po całym organizmie i mogą powodować choroby
narządów wewnętrznych , zwłaszcza serca ( bakteryjne zapalenie wsierdzia )
Szybkość powstawania płytki nazębnej zależy od:
- rodzaju pokarmu- wilgotny miękki pokarm sprzyja powstawaniu płytki
- składu śliny – kwaśny odczyn sprzyja tworzeniu się kamienia nazębnego
- faktury szkliwa
- predyspozycji genetycznych zwierzęcia- najbardziej narażone rasy to : jamniki, pekińczyki,
Lhasa apso, Yorkshire terrier, ratlerki, pinczery, pudle.
- stanu zdrowia (np. niewydolność nerek może wywołać silne zapalenia dziąseł)
- higieny jamy ustnej (mycie zębów chroni je i dziąsła)
Jeśli nie zapobiegamy osadzaniu się płytki i kamienia nazębnego, powodują one stopniowe
odsłanianie się szyjek zębowych, tworzenie się kieszonek dziąsłowych. Kolejnym etapem
choroby są ubytki szkliwa w zębach, uszkodzenie kości dookoła korzenia zęba, następnie
ropne zapalenie korzeni zębów, ich wypadanie, a nawet zapalenie kości żuchwy, które może
doprowadzić do jej złamania. Natomiast bakterie znajdujące się w chorej jamie ustnej mogą
przedostać się do innych organów ciała i spowodować choroby serca, nerek, wątroby czy
płuc. Dodać należy, że stan zapalny jamy ustnej psa jest dla niego bardzo bolesny.
Jakie są objawy?
- obecność brązowego lub żółtego nalotu na zębach przy linii dziąseł (jest to płytka lub
kamień nazębny)
- brzydni zapach z pyska
- zaczerwienienie i obrzęk dziąseł
- krwawienie z jamy ustnej
W miarę postępów choroby pojawia się:
- niechęć do jedzenia – spowodowana bólem w obrębie pyska ,( pokarm pobierają w
sposób ostrożny lub po paru kęsach odchodzą od miski)
- czasem występuje zwiększone ślinienie
- ropne wypływy z pyska
- wybrzuszenie tuż poniżej gałki ocznej - ropień zębodołowy
Pies może być osowiały i mieć podniesioną temperaturę ciała.
Jeśli zaobserwujemy powyższe objawy u swojego psa powinniśmy niezwłocznie wybrać się z
nim do lekarza weterynarii
Jak leczymy choroby przyzębia?
Przede wszystkim należy stwierdzić, czy stan zapalny w jamie ustnej psa jest wynikiem
kamienia nazębnego, czy innego schorzenia. Aby wykluczyć niewydolność nerek i inne
choroby mogące wywoływać choroby przyzębia, powinno się wykonać badanie krwi i moczu.
Jeśli pies w wyniku zapalenia jamy ustnej jest osłabiony i odwodniony, należy podać mu
kroplówkę.
Następnie usuwa się płytkę i kamień nazębny, mechanicznie lub za pomocą aparatu
ultradźwiękowego. Oczyszcza się kieszonki zębowe i usuwa ruszające się zęby. Wreszcie
poleruje się zęby pastą stomatologiczną - opóźnia to odkładanie się kamienia. Na koniec
dezynfekuje się jamę ustną. Zabieg przeprowadzany jest w narkozie. Jeśli stan zapalny jest
bardzo silny można pobrać wymaz do badania bakteriologicznego, który daje nam informację
o obecności konkretnych bakterii i ich odporności na poszczególne antybiotyki - pomaga to
dobrać leki.
Po zabiegu konieczne jest podawanie środków przeciwbólowych (2 do 7 dni) i antybiotyków.
Gdy uzyskamy wyniki wymazu, może zaistnieć potrzeba zmiany antybiotyku na bardziej
skuteczny. W przypadku wykrycia niewydolności nerek u psa, oprócz leczenia stanu
zapalnego w obrębie jamy ustnej, podejmuje się leczenie nerek.
Jeśli z jakiś powodów nie można psa poddać narkozie, powinno się zastosować leczenie
zachowawcze. Polega ono na podaniu specjalnych tabletek. Poprawiają one stan ogólny jamy
ustnej, znoszą stan zapalny, likwidują nieprzyjemny zapach z pyska. Niestety nie zwalczają
przyczyny czyli kamienia nazębnego. Należy wówczas położyć nacisk na profilaktykę
Jak zapobiegać?
Przede wszystkim powinniśmy zapobiegać odkładaniu się płytki i kamienia nazębnego u psa.
W tym celu trzeba zadbać o higienę jamy ustnej zwierzęcia:
- codziennie (lub chociaż raz na kilka dni) szczotkować psu zęby. Powinniśmy używać
do tego past i szczoteczek przeznaczonych dla zwierząt. Można je kupić w sklepach
zoologicznych. Pasty do zębów dla ludzi mogą zaszkodzić naszym milusińskim.
- karmić psa specjalną suchą karmą (np. Hill's Canine t/d lub Royal Dental)
- podawać zabawki, które zmuszają zwierzę do żucia.
Warto także regularnie kontrolować stan jamy ustnej naszego psa, podczas wizyt u
weterynarza. Pozwoli to podjąć wczesne leczenie, polegające na stosowaniu preparatów
stomatologicznych (żelów, maści). Jeśli nasz pies nie toleruje mycia zębów lub po prostu
nie myjemy mu zębów, musimy się liczyć z nawrotami choroby i koniecznością regularnego
oczyszczania zębów przez weterynarza. Pamiętajmy, iż łatwiej jest zapobiegać i leczyć
wczesne stadium choroby. Nie zapominajmy też o tym, że w wyniku chorób przyzębia nasz
pies bardzo cierpi.
Porada
Jako odpowiedzialny właściciel psa nie pozwól mu na gryzienie gałęzi, noszenie kamieni.
Zwróć uwagę na obecność przetrwałych zębów mlecznych w okresie wymiany uzębienia.
Powinniśmy dbać o higienę jamy ustnej psów i kotów w domu. Od młodego wieku
należy przyzwyczajać je do regularnego szczotkowania zębów. Powinniśmy to robić w
atmosferze zabawy, po udanym czyszczeniu należy się nagroda! Tym sposobem ugruntujemy
dobry nawyk. Jak myślisz? Czy dorosłe zwierzę z bólem dziąseł lub zębów pozwoli się
przyzwaczaić się do czyszczenia zębów? Nie pozwólmy, żeby było na to za późno!
Zapewniam Państwu poradę w tej dziedzinie oraz wybór środków i preparatów
przeznaczonych do codziennej pielęgnacji jamy ustnej.
Przetrwałe zęby mleczne
Na początek kilka faktów ....
Zęby mleczne wyrzynają się u szczeniąt miedzy 2 a 8 tygodniem życia . W wieku 2-3
miesięcy każdy szczeniak powinien mieć 28 zębów mlecznych –14 w żuchwie i 14 w szczęce.
W zasadzie od 4 miesiąca rozpoczyna się proces wymiany zębów mlecznych na stałe.
Najpierw wymieniane są siekacze, na końcu kły zęby przedtrzonowe i trzonowe.
Po ukończeniu7 miesiąca pies powinien mieć wszystkie zęby stałe 20 szczęce i 22 w żuchwie
razem 42
W niektórych przypadkach zwłaszcza u ras miniaturowych proces ten jest zaburzony , tzn.
wyrastające zęby stałe nie powodują resorbcji korzeni zębów mlecznych a co za tym idzie ich
wypadnięcia. Ząb stały wyrasta obok zęba mlecznego w wyniku czego obecne są zęby stałe i
mleczne.
Jest to zjawisko niepożądane gdyż ulega zniekształceniu zgryz zwierzęcia. Przetrwałe żeby
mleczne należy usunąć .Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym.