Pierwsza pomoc przy potrąceniu
Coraz częściej przez nieuwagę kierowców dochodzi do potrąceń psów i kotów, zatem warto przygotować się na takie zdarzenie, tym bardziej jeśli posiadasz zwierzę.
Większość lecznic weterynaryjnych prowadzi dyżur nocny w gabinecie bądź na telefon. Sprawdź, gdzie w twojej okolicy znajduje się najbliższa placówka pełniąca takie dyżury i zapisz numer kontaktowy. Pamiętaj, iż zwierzę po wypadku samochodowym potrzebuje natychmiastowej pomocy medycznej. Odpowiednie przygotowanie sprawi, że zyskasz czas, który musiałbyś przeznaczyć na szukanie lecznicy. Niezwłocznie możesz wtedy przetransportować zwierzę do lekarza, a tym samym zwiększysz jego szanse na przeżycie. W ostatnich latach powstało kilka klinik pełniących usługi Emergency. Miej na uwadze, że lekarze w takich klinikach znają dobrze tematykę nagłych przypadków, algorytmy postępowania, a ich praca prawdopodobnie będzie szybsza i efektywniejsza. Jeśli taka klinika znajduje się w porównywalnej odległości do normalnej kliniki od miejsca wypadku rozsądniejszym wyborem będzie klinika Emergency.
W czasie udzielania pomocy zachowaj spokój. Zwierzę może odczuwać duży ból i być w szoku. Niezbędne są próby uspokojenia go. W pierwsze kolejności zapnij zwierzę na smycz i przywiąż ją do stałego obiektu lub do siebie. Zwierzę w szoku prawdopodobnie podejmie próbę ucieczki nawet jeśli jesteś jego opiekunem.
1. Sprawdź, czy zwierzę jest przytomne, czy oddycha i czy jest akcja serca. Możesz zrobić to przykładając grzbietową stroną dłoń do otworów nosowych, obserwując ruchy klatki piersiowej lub delikatnie położyć dłoń na klatce piersiowej za kończyną piersiową lewą. Zatamuj wszelkie obficie krwawiące rany.
A - Jeśli nie oddycha konieczne jest udrożnienie dróg oddechowych. W tym celu ułóż zwierzę na prawym boku, delikatnie wyprostuj szyję odwodząc głowę od kończyn, wyciągnij język i sprawdź czy w nosie lub jamie ustnej znajdują się ciała obce mogące hamować przepływ powietrza. Następnie należy zamknąć pysk, wziąć nos zwierzęcia w usta i wykonać dwa wydechy ratunkowe.
B - Jeśli oddech nie powraca należy wdmuchnąć powietrze 5-6 razy z częstotliwością 1 wydech na 3 sekundy aż do powrotu oddechu.
C - Jeśli brak jest akcji serca, drogi oddechowe są drożne i wspomaganie oddychania możliwe omiń punkt B i od razy przejdź do C. Upewnij się, że wszystkie duże rany krwawiące są tamowane. Ułóż rękę w miejscu gdzie lewy łokieć dotyka klatki piersiowej. Wykonaj 15 ucisków klatki piersiowej i dwa wydechy, następnie kontynuuj 4-5 ucisków na oddech z częstotliwością 1-2 uciski na sekundę. Dostosuj siłę ucisku do wielkości zwierzęcia. W przypadku mniejszych zwierząt przyłóż dwa lub cztery palce w przypadku dużych całą dłoń lub dwie ręce. Kontynuuj aż do powrotu oddechu.
Jeśli zwierzę oddycha lub oddech powrócił przejdź do punktu drugiego. Jeżeli w ciągu 10 minut nie nastąpi wznowienie akcji serca i/lub samodzielne oddychanie, dziąsła staną się sine, a źrenice będą rozszerzone reanimację można przerwać.
2. Przenieś zwierzę na twardą powierzchnię np. deskę. Jeśli jedyną rzeczą jaką posiadasz jest koc lub kurtka pamiętaj, że powinny być jak najbardziej napięte imitując twardą powierzchnie. Jeśli nie ma drugiej osoby do pomocy wsuń jedną rękę pod łopatkę a drugą pod tylne kończyny starając się jak najmniej ruszać zwierzęciem. W wyniku wypadku mogło dojść do urazów kręgosłupa, głowy, złamań kończyn, miednicy zatem wszystkie manewry są bolesne i mogą powodować dalsze uszkodzenia.
3. Po przyjeździe do lekarza będziesz musiał przekazać krótko i zwięźle najważniejsze informacje. Mówiąc nieskładnie i zbyt wiele zabierasz czas, w którym lekarz może udzielać pomocy twojemu zwierzęciu. Należy zachować opanowanie, aby lekarz w czasie udzielania pomocy dodatkowo nie musiał uspokajać opiekuna, ponieważ tym samym spadają szanse na uratowanie zwierzęcia.
Udziel informacji: o której godzinie doszło do wypadku, podaj orientacyjnie wielkość i prędkość z jaką poruszał się pojazd, poinformuj czy przeprowadzana była reanimacja, tamowanie krwotoku, czy zwierzę było przytomne po wypadku, mogło chodzić, było świadome otoczenia, wykonywało komendy. Podaj wiek zwierzęcia, jakie leki obecne przyjmuje i na co choruje oraz około której godziny spożywał ostatni posiłek.
Nie podawaj na własną rękę żadnych leków (niektóre leki jak paracetamol, ibuprofen są trujące dla zwierząt).Nawet jeśli zwierzę jest stabilne, świadome, zdolność poruszania jest niezaburzona, udaj się do lekarza weterynarii, gdyż mogło dojść do urazów wewnętrznych w tym krwotoku. W takim przypadku stan jego zdrowia może diametralnie pogorszyć się w ciągu kilku minut.
Jeśli jesteś świadkiem wypadku lub do niego doprowadziłeś powiadom policję. Brak wykonania tej czynności jest wykroczeniem. Nie pozostawaj bierny widząc zwierzę po wypadku. W wyniku reanimacji może dojść do uszkodzeń takich jak połamane żebra a nawet przebicie płuca, jednakże bez twojej pomocy szanse zwierzęcia na przeżycie są zerowe.
Autor Roksana Miłek
UCMW UJ-UR