Strona główna » "Poliklinika Studentom" » Anestezjologia » Cztery najczęstsze powikłania związane z okresem znieczulenia ogólnego

Cztery najczęstsze powikłania związane z okresem znieczulenia ogólnego

  1. Hipotensja

Minimale, akceptowalne średnie ciśnienie tętnicze u pacjenta pod wpływem środków anestetycznych wynosi 60 mm Hg (1,2) . Pomiaru ciśnienia możemy dokonać za pomocą ciśnieniomierza Dopplerowskiego, lub bezpośrednio przez kaniulacje dostępnej tętnicy. Mechanizmy przez które leki powodują spadek ciśnienia różnią się od siebie. Anestetyki wziewne, powodują dawkozależny spadek kurczliwości mięśnia sercowego oraz spadek oporu obwodowego (2-3) . Acepromazyna i propofol powodują rozszerzenie światła naczyń (1-2) . Najskuteczniejszą metodą minimalizowania ryzyka hipotensji jest podawanie najniższej skutecznej dawki anestetyku. Dodatkowo należy rozważyć pozostałe możliwe przyczyny spadku ciśnienia: odwodnienie, utrata krwi, użycie innych leków, anafilaksja. Odpowiedzią na pojawiające się u pacjenta niedociśnienie powinno być jak najszybsze zmniejszenie stężenia podawanego środka (przy znieczuleniu wziewnym) oraz płynoterapia według zalecanego protokołu (2-4) :

- 5 ml/kg izotonicznego krystaloidu w bolusie

- 10 ml/kg/godz izotonicznego krystaloidu we wlewie ciągłym

Przy braku poprawy po 2 minutach rozważyć:

- powtórzenie bolusu (5 ml/kg izotonicznego krystaloidu)
- podanie opioidu w celu zmniejszenia najniższej, skutecznej dawki anestetyku wziewnego
- 10 ml/kg izotonicznego krystaloidu w bolusie po 30 minutach od ostatniego bolusu

- podanie środków obkurczających naczynia we wlewie ciągłym (dopamina, norepinefryna)

        2.    Hipotermia


Anestetykami mającymi bezpośredni wpływ na spadek ciepłoty wewnętrznej są α-2 agoniści oraz opioidy. Acepromazyna, środki wziewne oraz propofol, przyspieszają utratę ciepła przez rozszerzenie naczyń. Dodatkowymi czynnikami powodującymi hipotermie są: podaż płynów o temperaturze pokojowej, wygolenie futra, otwarte jamy ciała. Hipotermia negatywnie wpływa na proces krzepnięcia krwi, funkcjonowanie układu immunologicznego oraz zmniejsza zapotrzebowanie na anestetyki wziewne przez spowolnienie metabolizmu (5) . Konsekwencją zaawansowanej hipotermi, może być również bradykardia. Szeroko rozpowszechnioną i najłatwiejszą metodą zapobiegania hipotermii jest stosowanie mat grzewczych, umieszczanych pod pacjentem.

        3. Zaburzenia pracy serca


Monitorowanie pracy serca pacjenta podczas znieczulenia powinno odbywać się z pomocą kardiomonitora oraz przez bezpośrednie osłuchiwanie serca. O bradykardii mówimy przy liczbie skurczy na minutę poniżej 50 dla dużych psów, 70 dla małych psów i 100 dla kotów. Główne przczyny to: podane leki (α-2 agoniści, opioidy), hiperkalemia, hipotermia, hipoksja. Bradykardia powodowana użyciem α-2 agonistów nie wymaga interwencji o ile nie prowadzi do hipoksji. W takim wypadku należy podać leki z grupy α-2 antagonistów. Przy pozostałych przypadkach należy wyelminować przyczynę pierwotną. Tachykardia to stan w którym serce kurczy się częściej niż 160 razy na minutę u psów oraz 200 razy na minutę u kotów (2,4,6) . Podczas znieczulenia ogólnego tachykardia może być spowodowana użytymi lekami (ketamina, antycholinergiki), bólem, niedotlenieniem. Postępowanie powinno być skierowane na przyczynie pierwotnej np. podaniem dodatkowych leków anelgetycznych w przypadku bólu. Trzecim pojawiającym się zaburzeniem są arytmie pochodzenia komorowego (częstoskurcz komór, migotanie komór). Należy wtedy podać lidokaine w bolusie w ilości 2 mg/kg dla psa oraz 0,5 mg/kg u kota.

        4. Hipowentlacja


Prawidłowa liczba oddechów na minutę u psa wynosi 6-10, u kota 16-20 jadnak najskuteczniejszym sposobem pomiaru rzeczywistego utlenowania krwi jest kapnometria. Stężenie CO2 powinno mieścić się w granicach 35-45 mm Hg (2) .Hipowentylacja jest spowodowana bezpośrednim działaniem leków anestetycznych (opioidy, propofol, środki wziewne, acepromazyna, benzodiazepiny (2,4,6,7) ) Innymi możliwymi przyczynami są: uraz klatki piersiowej, choroby jamy opłucnej oraz zatkanie górnych dróg oddechowych.

Bibliografia:
1. Greene SA. Veterinary Anesthesia and Pain Management Secrets. Philadelphia, PA: Hanley & Belfus; 2002.
2. Thurman JC, Tranquilli WJ, Benson GJ. Lumb and Jones’ Veterinary Anesthesia. 4th ed. Baltimore, MD: Williams & Wilkins; 2007.
3. Bednarski R, Grimm K, American Animal Hospital Association, et al. AAHA anesthesia guidelines for dogs and cats. JAAHA. 2011;47(6):377-385.
4. Muir WW III, Hubbell JAE. Handbook of Veterinary Anesthesia. 5th ed. St. Louis, MO: Elsevier Mosby; 2013.
5. Armstrong SR, Roberts BK, Aronsohn M. Perioperative hypothermia. JVECC. 2005;15(1):32-37.
6. Carroll GL. Small Animal Anesthesia and Analgesia. Ames, IA: Wiley-Blackwell; 2008.
7. Grimm KA, Tranquilli WJ, Lamont LA. Essentials of Small Animal Anesthesia and Analgesia. 2nd ed. Ames: WileyBlackwell; 2011.