Pierwsza pomoc w przypadku utraty przytomności, zatrzymania krążenia i oddechu
U psów w wielu przypadkach może dojść do utraty przytomności. Sytuacje, które mogą wywołać ten stan to m.in. nadmierny wysiłek fizyczny, wysoka temperatura, emocje, choroby neurologiczne. Czasami właściciele zwierząt a nawet sami lekarze weterynarii znajdują się w miejscu gdzie nie ma możliwości szybkiego transportu do lecznicy czy podania leków, tlenu albo wykonania tracheostomii. Dlatego potrzebna jest umiejętność wykonania resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Schemat postępowania w przypadku utraty przytomności:
- Kładziemy psa na boku
- Sprawdzamy czy pies jest przytomny i świadomy – możemy go lekko potrząsnąć.
- Gdy zwierzę nie reaguje , udrożniamy drogi oddechowe i sprawdzamy oddech , patrzymy czy poruszają się nozdrza , przykładamy policzek do pyszczka i powinniśmy czuć oddechy na swoim policzku , oraz zwracamy uwagę na to czy widoczne są ruchy klatki piersiowej- najlepiej przez przyłożenie dłoni do klatki piersiowej.
- Sprawdzamy tętno na tętnicy udowej (sprawdzamy przez 15 sekund i mnożymy razy 4 aby utrzymać wynik na minutę). Prawidłowa ilość tętna u psa waha się od 70 do 160. [1]
- Wyciągamy język i sprawdzamy czy w jamie ustnej nie ma pokarmu albo czy zwierzę nie wymiotuje.
- Gdy zwierzę nie oddycha , ma niewyczuwalne tętno , przystępujemy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Zamykamy pysk lub związujemy bandażem i wykonujemy 2 wdechy metodą „usta-nos” oraz robimy 15 uciśnięć klatki piersiowej pomiędzy 4 i 5 żebrem. [3] Uciskamy klatkę z częstotliwością 1-2 ucisków/sekundę.
- Reanimujemy zwierzę do czasu przywrócenia krążenia i oddechu .
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa to technika, która ratuje życie. Stosuje się ją w przypadku braku oddechu u zwierzęcia , zatrzymania krążenia oraz utraty świadomości. W przypadku udzielania pierwszej pomocy psu, dbamy o to aby szybko pomóc zwierzęciu i zapewnić sobie bezpieczeństwo. Aby zabezpieczyć siebie przede wszystkim zabezpieczamy kufę zwierzęcia – najlepiej jest owinąć bandażem lub zawiązać sznurówką. Aby uniknąć kontaktu z wydzielinami zwierzęcia zakładamy jednorazowe, lateksowe rękawiczki.
Zatrzymanie oddechu w gabinecie weterynaryjnym
W przypadku gdy zwierzę utraci oddech w gabinecie weterynaryjnym jako lekarze weterynarii wykonujemy tracheostomię. Pacjenta układamy w pozycji grzbietowej. Nacinamy skalpelem wzdłuż linii pośrodkowej skórę, tkankę podskórną i powięzie na długość 2-3 cm. Oddzielamy mięśnie tak aby odsłonić tchawicę. Wkłuwamy grubą igłę między pierścienie tchawicze. Podłączamy rurkę tlenową i podajemy pacjentowi tlen z szybkością 0,2-0,5 l/min [2]
Bibliografia
- Nicpoń J., Badania kliniczne i laboratoryjne w diagnostyce chorób zwierząt, wyd. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2010
- Plunkett S., Emergency procedures for the small animal veterinarian, wyd. W.B.Saunders
- www.peteducation.com
- www.bluecross.org.uk/pet-advice/basic-first-aid-dogs
Autor : Anna Śledź
Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR