Nowotwory gałki ocznej
Nowotwory złośliwe oka to nowotwory rosnące w obrębie gałki ocznej, oczodołu i sąsiednich struktur. W obrębie każdej części oka mogą się rozwinąć zarówno nowotwory pierwotne, czyli rosnące od początku w obrębie oka, jak i nowotwory wtórne, czyli przerzuty pochodzące od nowotworów złośliwych rozwijających się pierwotnie w innych narządach. Nowotwory oka mogą się rozwijać w różnych częściach gałki ocznej:tęczówce, czyli w tęczówce, naczyniówce, ciele rzęskowym, siatkówce, powiekach, gruczołach łzowych, przewodach łzowych. oraz oczodole.
.jpg "Nowotwór")
.jpg "Nowotwór")
(Zmiana biometrycznej kształtu gałki ocznej w wyniku ucisku nacieku tkankowego okolicy zagałkowej obejmującego okolicę nerwu wzrokowego z przestrzenią podpajęczynówkową, okolicą otworu sitowego oraz pierścienia Weissa i brodawki nerwu wzrokowego u psa.)
Spośród nowotworów pierwotnych które powstają z tkanek gałki ocznej i nerwu wzrokowego. dominują mięsaki (sarcoma), szczególnie mięsaki okrągło - komórkowe, jednak-że dokładne miejsca wyjścia guzów mogą być nieznane. Najpowszechniejszymi nowotworami z tej grupy są gruczolaki i gruczolakoraki tęczówkowo-rzęskowe (iridociliaryepithelial tumors) częściej stwierdzane u psów niż u kotów. Zmiany obserwuje się najczęściej u osobników w średnim wieku i starszych (9–10-letnich),częściej u labradorów i golden retrieverów i zazwyczaj mają one charakter nowotworów niezłośliwych. Golden retrievery,labradory oraz rottweilery są predysponowane do rozwoju mięsaków histiocytarnych (sarcoma histiocyticum) gałki ocznej. Choroba dotyczy najczęściej osobników w średnim wieku i starszych (średnia wieku 8,5 roku), obu płci i może przebiegać jako postać miejscowa ograniczona do oka, jednakże najczęściej gałka oczna jest zajęta w przebiegu procesu uogólnionego .
U kotów opisuje się niespotykane u innych gatunków zwierząt pourazowe mięsaki gałki ocznej (felinepost-traumatic sarcoma), które powstają jako konsekwencja przebytego w przeszło-ści urazu gałki ocznej, szczególnie gdy doszło do perforacji gałki ocznej i soczewki. Czas, jaki mija od urazu do rozpoznania zmiany wynosi od 5 miesięcy do 10 lat (średnio 5 lat od urazu), a zmiany opisywano u kotów w wieku od 7 do 19 lat(średnia wieku około 12–13 lat). Przypuszczalnie guzy rozwijają się w wyniku transformacji nowotworowej komórek w przebiegu przewlekłego procesu zapalnego, ale dokładny mechanizm i czynniki wpływające na rozwój nowotworu są nieznane . Oponiaki (meningioma)nerwu wzrokowego stwierdza się u psów w różnym wieku (od 3 do 17 lat), ale najczęściej u osobników starszych (średnia wieku 9 lat), obu płci i różnych ras. W przypadku powiek rodzaje nowotworów są takie same, jak w przypadku innych obszarów skóry. W obrębie spojówki może występować rak płaskonabłonkowy, czerniak oraz chłoniak. Z kolei w obrębie oczodołu rozwijają się chłoniaki (tzw. chłoniak zagałkowy), mięsaki, oponiaki, a także raki. Objawy nowotworów oka zależą od rodzaju, rozmiaru i umiejscowienia guza w przestrzeni anatomicznej oka. mogą one prowadzić do : utraty wzroku, zaburzenia widzenia, zmiany zabarwienia części tęczówki, guzków w obrębie powieki, owrzodzenie powieki, zmiany zabarwienia powiek, zmiany rozmiaru lub kształtu źrenicy, zaburzeń położenia gałki ocznej lub ruchów oka, wytrzeszcz gałki ocznej, ból oka, nadmierne łzawienie, krwawe łzy oraz krwotoku wewnątrzgałkowego.
Nie zawsze wystąpienie wymienionych objawów musi się wiązać z obecnością nowotworu oka. Bardzo często ww. objawy towarzysza stanom zapalnym gałki ocznej oraz ropniom zagałkowym.
Podstawowym badaniem pozwalającym na ustalenie rozpoznania nowotworu oka jest pełne badanie okulistyczne. W niektórych sytuacjach konieczne może być wykonanie badań dodatkowych, na przykład USG gałki ocznej, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego lub biopsji chirurgicznej, czyli pobrania wycinka z guza w celu przeprowadzenia badania mikroskopowego tkanki guza.