Najważniejsze choroby zakaźne kotów
W ostatnich latach nastąpił wyraźny wzrost zainteresowania hodowlą kotów. W ślad za tym, bardzo dynamicznie rozwija się wiedza z zakresu profilaktyki chorób i leczenia tych zwierząt. Koty coraz częściej zaczynają pojawiać się w zakładach leczniczych jako pacjenci.
Najważniejsze choroby zakaźne kotów:
Panleukopenia kotów - jest groźną chorobą zakaźną kotów i była pierwszą chorobą kotów , w przypadku której wskazano na pochodzenie wirusowe.Zakażenie w okresie okołoporodowym powoduje hipoplazję móżdżku a także inne zaburzenia rozwojowe układu nerwowego. Skutkuję to u kociąt trwałą niezbornością ruchową a tak że innymi objawami neurologicznymi . Patogen wybiera szybko dzielące się komórki , takie jak nabłonek jelita , tkanka limfatyczna i szpik kostny , powodując 4-6 dni po infekcji , wyraźne zmniejszenie białych krwinek - panleukopenię. Choroba przenosi się drogą kropelkową , pokarmową a nawet przez zanieczyszczone przedmioty lub pchły .
Katar kotów - jest problemem tam gdzie koty przebywają w grupie .Nie tylko chore koty mogą przenosić infekcje , zdrowe koty też mogą rozsiewać wirusa . Katar kotów jest wywołany przede wszystkim przez - Herpewirus typu 1 . Kaliciwirus kotów .Bakterię Chlamydydophila felis.
Herpeswirus i kaliciwirus - w obu przypadkach droga zakażenia prowadzi przez błonę śluzową jamy nosowej , ustnej bądż spojówki . Oba wirusy są dość wrażliwe na środki dezynfekujące. Herperwirus kotów -Namnażanie wirusa ma miejsce przede wszystkim w górnych drogach oddechowych i przynależnych do nich węzłach chłonnych i rzadko ma miejsce wiremia . Kaliciwirus kotów - namnażanie wirusa ma również miejsce w górnych drogach oddechowych chociaż niektóre szczepy wybierają płuca .Czasem wirus spotykany jest w tkankach organów wewnętrznych , kale , rzadko w moczu. Często spotykany są nadżerki i owrzodzenia języka i jamy ustnej . Niektóre koty po przebyciu infekcji zostają nosicielami wirusa na całe życie . Chlamydophalia felis -może zarażać wielu gatunków zwierząt i ptaków i powoduje zaburzenia oddychania , poronienie i zmiany w stawach . U kotów objawy wynikają przede wszystkim z zapalenia spojówek .
Zakaźne zapalenie otrzewnej u kotów - FIP jest wywołane przez koronawirusy . Wirus namnaża się w komórkach jelita i może być ponownie wydalony do środowiska. Początkowo wirus namnaża się w migdałkach i nabłonku jelit , następnie dochodzi do wiremii , w czasie której we krwi obecne są wirusy oraz zakażone monocyty.
W fazie uogólnionego zakażenia zarazek usadawia się przede wszystkim w wątrobie , śledzionie i węzlach chłonnych oraz innych miejscach , gdzie wystęouje dużo makrofagów . W obrazie choroby wywoływanej przez wirus zakaźnego zapalenia otrzewnej u kotów mogą występować nie specyficzne symptomy ( gorączka zmniejszenie łaknienia,posmutnienie), które z biegiem czasu mogą przekształcić sie w jedną z dwóch postaci choroby .
Postać bezwysiękowa - ziarniaki w wielu narżądaxh np. wątrobie, nerkach, oczach, ośrodkowym układzie nerwowym.
Pstać wysiękowa - włoknikowe zapalenie błon śluzowych , rozój wodobrzusza, utrata wagi, posmutnienie, anemia.
Białaczka u kotów jest powodowana przez wirusa białaczki kotów należącego do retrowirusów. Poza organizmem wirus ten jest dość nie trwały i szybko ulega inaktywacji poprzez wysuszenie lub działanie światła.Jest też bardzo wzrażliwy na działanie środków myjących i dezynfekujących . Wirus białaczki wydalany jest ze śliną, moczem , kałem i mlekiem. Po zakażeniu,wirus białaczki kotów namnaża się przede wszystkim w migdałkach, z których rozprzestrzenia się do innych tkanek limfoidalnych, w szczególności do szpiku kostnego. Wówczas u wielu kotów obserwuje się odpowiedź immunologiczną ,dzięki której której wirus zostaje wyeliminowany, chociaż może dojść tez do trwałego zakażenia szpiku kostnego.Skutki kliniczne można podzielić na dwie grupy. Pierwszą stanowią zaburzenia wywołane bezpośrednio poprzez zarazek i są to przede wszystkim niedokrwistość oraz procesy nowotworowe.Do drugiej grupy zakwalifikować można skutki wynikające ze spadku odporności, a także procesy immunopatologiczne.
Wścieklizna - infekcja wywołana przez rabdowirusa. Wirus jest wrażliwy na wiele środków dezynfekujących i łatwo ulega dezaktywacji pod wpływem gorąca i światła słonecznego, ale jest stabilny przy niskich temperaturach. Zakażenie prawie zawsze następuje poprzez ugryzienie poprzez zwierze , którego ślina zawiera wirusa wścieklizny . Od kilku dni do 2 tygodni wirus rozprzestrzenia się po organizmu , następnie zwierzę zaczyna wykazywać objawy i ostatecznie zwierze umiera .
Pierwsze szczepienia kociąt zalecamy zazwyczaj w wieku między 8 a 9 tygodniem życia.
W tym wieku najistotniejsza wydaje się komponenta w kierunku wirusa panleukopenii ze względu na wysoką zachorowalność i zagrożenie związane z tym wirusem.
W tym samym szczepieniu zawarta jest komponenta z atenuowanym (pozbawionym możliwości zarażania ale pozwalający wykształcić odporność) wirusem herpes i kalici, czyli będących składową kociego kataru.
Szczepienia kociąt powtarzamy następnie między 11 a 12 tygodniem.
W stadzie, u osobników o osłabionej odporności, narażonych na kontakty z wirusami, czy w stosunku do których mamy wątpliwości czy wykształciły odpowiednią ilość przeciwciał, wskazane jest doszczepienie w okolicy 16 tygodnia życia kociaka.
Następnie kolejne szczepienie po roku , wskazane powtarzanie szczepieńia zgodnie z zaleceniami producenta. W zależności od sytuacji epidemiologicznej w jakiej znajduje się zwierzę – jeśli jest narażone na częsty kontakt z patogenami – wskazane doszczepianie co roku.