Interpretacja zdjęć RTG ptaków
Znajomość anatomii oraz prawidłowego obrazu RTG ptaków jest kluczowe do odpowiedniej interpretacji zdjęć rentgenowskich.
Przed wykonaniem zdjęcia pacjent musi być odpowiednio ułożony. Wykonanie dobrego zdjęcia RTG ptaka wymaga jego znieczulenia, zaleca się w tym celu wykorzystanie znieczulenia wziewnego. Można wykonywać zdjęcia RTG z wykorzystaniem dostosowanych do ptaka pudełek z pleksiglasu, w którym możemy zamknąć zwierzę i wykonać zdjęcie bez znieczulenia. Jest to jednak dla ptaka bardzo stresujące i zaleca się wykonywanie zdjęć RTG w znieczuleniu ogólnym.
|
Prawidłowe ułożenie ptaka w pozycji bocznej1
|
Przy ocenie zdjęcia RTG ptaka należy zwrócić szczególną uwagę na następujące układy – krwionośny, pokarmowy, oddechowy, moczowo-płciowy oraz na wątrobę.
Kształt oraz wielkość serca należy ocenić w projekcji VD. Prawidłowo sylwetka serca nie powinna być większa niż 51-60% maksymalnej szerokości klatki piersiowej. Serce powinno być symetryczne, szersze przy podstawie. W projekcji bocznej długość serca nie powinna przekraczać 35-40% długości mostka. W tej projekcji możemy również ocenić aortę, wychodzącą z podstawy serca i kierującą się w kierunku kaudalnym.
Przy ocenie układu oddechowego należy zwrócić uwagę na bliższą część tchawicy. Część dalsza wraz z krtanią dolną może być niewidoczna ze względu na otaczające je tkanki miękkie oraz duże naczynia. Płuca w projekcji VD są w dużej części niewidoczne ze względu na cień serca. W projekcji bocznej płuca przylegają do kręgosłupa i strukturą przypominają plaster miodu (przez obecność przyoskrzeli). Worki powietrzne są widoczne w projekcji VD jako obszary przejaśnienia rozciągające się doogonowo od płuc oraz bocznie od wątroby.
%20w%20projekcji%20VD.png)
|
Prawidłowe zdjęcie RTG Ary żółtoskrzydłej (Ara macao) w projekcji VD1 |
Przed wykonaniem zdjęcia RTG ptak powinien być przegłodzony – małe ptaki 1-2h, większe 2-6h. Dzięki temu wole na zdjęciu rentgenowskim powinno być puste, jednak czasem małe ilości pokarmu mogą być widoczne. W wolu nie powinny znajdować się gazy oraz płyny. Przełyk biegnie dogrzebietowo nad sercem i przechodzi w przedżołądek na wysokości ¼ bliższej części wątroby. Prawidłowo przełyk i przedżołądek układają się pod kątem 40-45o w stosunku do kręgosłupa. Przedżołądek układa się po lewej stronie wątroby – aby odróżnić go od wątroby często potrzebne jest badanie kontrastowe. Żołądek jest widoczny w projekcji VD jako sferyczny organ, leżący po lewej stronie od kręgosłupa. W projekcji bocznej układa się w dobrzusznej części jamy ciała. Jelita są widoczne doogonowo w stosunku do żołądka i kończą się kloaką, widoczną jako małe, okrągłe zacienienie, o cieniowaniu tkanek miękkich, w okolicy podstawy ogona.
Wątroba ma bardzo dobry kontrast (podobnie jak serce) dzięki obecności worków powietrznych. Wraz z sercem oraz przedżołądkiem w projekcji VD tworzy cień przypominający kształtem klepsydrę. W projekcji bocznej wątroba układa się doogonowo od serca i wypełnia 1/3 dobrzusznej części jamy ciała. Często na zdjęciu w projekcji bocznej można dostrzec obszar przejaśnienia między dogrzebietową częścią wątroby a dobrzuszną częścią przedżołądka.
Nerki możemy zobrazować jedynie w projekcji bocznej. W projekcji VD często nie są widoczne ze względu na pokrywające je tkanki miękkie i kości. W projekcji bocznej są widoczne tuż pod kręgosłupem, równolegle do niego. Jajnik oraz jądro może być częściowo widoczne, doczaszkowo od nerki. Jajowód najczęściej nie jest widoczny, uwidacznia się jedynie kiedy jest w nim jajo.
Wykonanie zdjęcia RTG może nam dostarczyć wielu istotnych informacji na temat stanu pacjenta, dlatego tak istotna jest wiedza na temat interpretacji ptasich rentgenogramów.
Autor: Sierańska Joanna
Bibliografia:
- Bob Doneley „Avian Medicine and Surgery in Practice, Companion and Aviary Birds”, CRC Press, 2016
- Nigel Harcourt-Brown BVSc DipECAMS FRCVS, John Chitty BVetMed CertZooMed MRCVS „BSAVA Manual of Psittacine Birds”, BSAVA 2005
Zdjęcia:
- Bob Doneley „Avian Medicine and Surgery in Practice, Companion and Aviary Birds”, CRC Press, 2016